Ο πρωτογενής τομέας σε συνάρτηση με τον Covid-19. Η σημερινή πραγματικότητα

-Του ΑΝΔΡΕΑ ΜΑΓΚΛΑΡΑ Γεωτεχνικού Τ.Ε.,

Προέδρου περιφερειακού παραρτήματος Π.Ε.Π.Τ.Ε.Γ Δυτ. Ελλάδας- Πελοποννήσου- Ιονίων Νήσων,

Μέλους της παράταξης «Ποιοτική Αιγιάλεια»-

Η πανδημία του κορωνοϊού, ταλανίζει υγειονομικά και οικονομικά την χώρα μας τον τελευταίο χρόνο. Ο κλάδος του πρωτογενούς τομέα αποτέλεσε έναν από τους ελάχιστους παραγωγικούς κλάδους, ο οποίος στην εμφάνιση της πανδημίας παρουσίασε ισχυρά αντισώματα. Κατά την εξέλιξη, όμως, της πανδημίας, έγιναν ορατές οι οικονομικές συνέπειες της και στον πρωτογενή τομέα.
Πιο συγκεκριμένα, σημειώθηκε έντονη ασυμμετρία στο ποσοστό κατανάλωσης προϊόντων συνυφασμένων με τον πρωτογενή τομέα. Αμνοερίφια, ανθοπαραγωγή, τεύτλα κ.ά. αποτελούν τομείς στους οποίους παρατηρήθηκε μείωση κατανάλωσης, ενώ σε άλλους τομείς, όπως, εσπεριδοειδή, σκληρό σιτάρι, ρύζι κ.ά. σημειώθηκε αύξηση κατανάλωσης.

Βασική αιτία αυτού του φαινομένου αποτελεί το κλείσιμο των λαϊκών αγορών και η απαγόρευση της μετακίνησης ορισμένων παραγωγών ανά νομούς προς πώληση των προϊόντων τους.
Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι τα χαμηλότερα εισοδήματα, τα οποία προκύπτουν κατά την διάρκεια του Covid-19, έχουν ως αποτέλεσμα την μείωση της ζήτησης παρασύροντας τις τιμές των αγροτικών προϊόντων σε χαμηλά επίπεδα.

Αναλυτικότερα, η ζήτηση αγροτικών προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας, μειώθηκε κατά 0,75 % ανά κεφαλή το δεύτερο εξάμηνο του 2020. Επίσης, αναμένεται οι τιμές των αγροτικών προϊόντων να υποχωρήσουν κατά 10% από τον μέσο όρο των τελευταίων ετών, ως το τέλος του 2021.

Μετά το 2022 θα υπάρξει ανάκαμψη των τιμών, αλλά όχι στα επίπεδα που βρίσκονταν πριν από την πανδημία.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η Αιγιάλεια, η οικονομία της οποίας στηρίζεται κατά κύριο λόγο στον πρωτογενή τομέα.

Κατά την διάρκεια του πρώτου lockdown, οι τιμές των τοπικών αγροτικών προϊόντων βρίσκονταν σε υψηλά επίπεδα, ωστόσο, κατά την διάρκεια του δεύτερου σημειώθηκε γενική πτώση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πολλοί Αιγιαλείς παραγωγοί να πλήττονται οικονομικά ανεπανόρθωτα, να κρίνουν το μέλλον της αγροτικής τους παραγωγής δυσοίωνο και ο βιοπορισμός τους να προοιωνίζεται δυσμενής.

Επομένως, πρέπει άμεσα να επιλυθούν τα προβλήματα που δημιούργησε η πανδημία.

Προτεινόμενα μέτρα ενίσχυσης του πρωτογενή τομέα:

Ένας τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε η πολιτεία να στηρίξει τον πρωτογενή τομέα και ταυτόχρονα τους παραγωγούς, είναι η δημιουργία παραγωγικών ζωνών, ώστε κάθε περιοχή να στηρίζεται με όλους τους δυνατούς τρόπους στην παραγωγή των προϊόντων που ευδοκιμούν ποιοτικά και ποσοτικά σε αυτήν.
Επίσης, είναι επιτακτική η δημιουργία, ανά περιφέρειες, αγροτικών κόμβων, οι οποίοι θα απαρτίζονται από εξειδικευμένους επιστήμονες και παραγωγούς με σκοπό την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στις καλλιέργειες. Επιπρόσθετα, είναι αναγκαίο να ενισχυθούν τα κίνητρα των νέων που θέλουν να ασχοληθούν και να επενδύσουν στον τομέα αυτό, με τα κατάλληλα ευρωπαϊκά επενδυτικά προγράμματα.

Βασικό τρόπο να αυξηθεί η ζήτηση, που ως επακόλουθο θα έχει την αύξηση των τιμών, αποτελεί η προώθηση όλων των προϊόντων μέσα από διεθνείς εκθέσεις. Παράλληλα, ένα μέτρο που χρειάζεται να ληφθεί από το κράτος, είναι η μείωση του φορολογικού συντελεστή σε εξαγώγιμα προϊόντα, με στόχο την ενίσχυση τους σε σχέση με τα αντίστοιχα εισαγόμενα. Συγχρόνως, θα πρέπει να θεσπιστεί μια προοδευτική φορολογική κλίμακα και να υπάρξει άμεση καταπολέμηση της φοροδιαφυγής στον αγροτικό χώρο.

Με αυτό τον τρόπο, θα αποφευχθεί η μείωση των εσόδων του κράτους που έχει ως συνέπεια να υπερφορολογούνται οι συνεπείς παραγωγοί.

Τέλος, η ίδρυση υγειών παραγωγικών σχημάτων, όπως συνεταιρισμών, ομάδων παραγωγών ή clusters θα οδηγήσει στη δημιουργία ισχυρών δικτύων διανομής με οικονομικό όφελος για τους παραγωγούς.

Ως κατακλείδα, αξίζει να τονιστεί, ότι είναι ζωτικής σημασίας η στήριξη του πρωτογενούς τομέα, καθώς η ενδυνάμωσή του θα συμβάλει σημαντικά στην ταχεία ανοικοδόμηση της οικονομίας και θα δώσει μία ανάσα αισιοδοξίας στην μετά Covid-19 εποχή.



protionline.gr

 

Αλήθειες και ψέματα για το ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας

  

Της Δήμητρας Λυμπεροπούλου *

 MSc Γεωπόνος ΤΕ 

 

Το θέμα του ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας εξελίσσετε σε γόρδιο δεσμό και άπαντες περιμένουν τη λύση να τη δώσει το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) που θα εκδικάσει την προσφυγή κατά της απόφασης Αποστόλου ώστε να δρομολογηθούν οι όποιες εξελίξεις. Όπως αποκάλυψε μάλιστα και ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης περιμένει την απόφαση του ΣτΕ και για αυτό δεν θα αναλάβει καμία πρωτοβουλία πριν την έκδοσή της. 

 

Για να προσεγγίσουμε όμως σωστά το θέμα αυτό ας κάνουμε κάποιες παραδοχές.

Το ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας αναφέρεται σε ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες, ιδιαίτερη συλλογή και επεξεργασία/συντήρηση. Αυτά όλα τα στοιχεία είναι που διαφοροποιούν το ΠΟΠ προϊόν και που διαπιστώνονται και βεβαιώνονται μέσω Agrocert.

Αν δεν υπάρχουν ποσότητες, δεν υπάρχει και τιμή, κατά συνέπεια στην ουσία δεν υπάρχει και ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας.


Οι μεγαλύτερες ποσότητες ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας παράγονται σε νομούς εκτός Πελοποννήσου (Αιτωλοακαρνανίας, Φθιώτιδος και Χαλκιδικής).


Η προστασία που προσφέρει το ΠΟΠ αφορά μόνο τις ευρωπαϊκές αγορές όχι τις 3ες χώρες. Είναι γνωστό ότι έχουμε εξαγωγές από Τουρκία και Αίγυπτο σε 3ες Χώρες αλλά όχι στην ΕΕ.

Χρειάζεται τροποποίηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών της ΠΟΠ «ελιά Καλαμάτας», ενώ θα πρέπει να οριστούν αυστηρές προδιαγραφές, ώστε να διαφέρει από το τυπικό προϊόν της ποικιλίας «ελιά Καλαμών».

Τόσο η Κύπρος όσο και η Ιταλία έχουν εγγράψει στον ευρωπαϊκό κατάλογο ποικιλιών το Kalamata, η μεν πρώτη ως συνώνυμο η δε δεύτερη ως κύρια ονομασία, από το 2012, ενώ η χώρα μας όχι.

Η απόφαση Αποστόλου μπορεί να μην μας αρέσει , αρέσει όμως στις αγορές και αυτό δεν το λέμε εμείς αλλά οι ίδιοι οι επιχειρηματίες ακόμα και από Μεσσηνία, οι οποίοι σε πρόσφατη σύσκεψη την χαρακτήρισαν «σολομώντεια λύση» και δεν είναι αυτή που ευθύνεται για την για τη μείωση της τιμής του προϊόντος όπως οι ίδιοι ανέφεραν.

Η επέκταση σε όμορους νομούς Λακωνία, Αρκαδία (Κυνουρία) και Ηλεία (Ολυμπία) του ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας, που αποτελεί και σωστά αποτελεί την πλειοψηφούσα πρόταση, πρέπει να γίνει με προσεκτικά επιστημονικά βήματα, η δυσκολία του εγχειρήματος είναι μεγάλη, εξαιτίας των διαφορετικών χαρακτηριστικών του προϊόντος σε κάθε περιοχή κατά συνέπεια αυτό πρέπει να γίνει με επιστημονικούς όρους και σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.

Όμως είναι καιρός να τεθούν και άλλες προτάσεις – προκλήσεις- στο τραπέζι

Η δικιά μας πρόταση για την Περιφέρεια Πελοποννήσου είναι :


Να ακολουθήσει τα χνάρια της περιφέρειας Κρήτης.

Η Κρήτη λοιπόν , με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Κρήτης, από το 2018 έχει υποβάλει φάκελο για το χαρακτηρισμό του Ελαιολάδου της Κρήτης ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ), ο οποίος και έχει εγκριθεί από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η αποκλειστική τυποποίηση του κρητικού ελαιολάδου να γίνεται στην Κρήτη.

Θα μπορούσε κάτι ανάλογο να συμβεί και στην Πελοπόννησο σε συνδυασμό με την επέκταση σε Λακωνία, Αρκαδία και Ηλεία του ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας;

Εμείς πάντως θα το φέρουμε ως θέμα προς συζήτηση σε επόμενη συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου Πελοποννήσου.


Πιστεύουμε πως οι άξονες της πρότασης του ΥπΑΑΤ οφείλουν να είναι:


1) η προστασία του ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας και

2) η προστασία και των άλλων περιοχών που παράγουν το προϊόν.

Τέλος, αλλά εξίσου σημαντικό είναι ότι ενώ το ΠΟΠ ελιά Καλαμάτας έχει εξελιχτεί σε έναν σύγχρονο γεφύρι της Άρτας και κάνεις δεν έχει καταλάβει το κίνδυνο που διατρέχει, καθώς και αλλά εμβληματικά μας προϊόντα, από το λεγόμενο Nutri-Score. Το σύστημα δηλαδή, το οποίο έχει προταθεί ως σύστημα επισήμανσης τροφίμων συσκευασίας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή
Ένωση, και διακρίνει άδικα ως λιγότερο υγιεινές επιλογές παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, όπως το ελαιόλαδο, οι ελιές και η φέτα, ενώ αντίθετα σημαίνονται ως υγιεινές επιλογές ανθρακούχα αναψυκτικά και ενεργειακά ποτά χωρίς ζάχαρη.

Για το σύστημα αξιολόγησης Nutri–Score έχουμε καταθέσει επερώτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου.



*Της Δήμητρας Λυμπεροπούλου MSc Γεωπόνος ΤΕ
πρώην πρόεδρος του συλλόγου Γεωπόνων ΤΕ Μεσσηνίας(ΠΕΠΤΕΓ).
Περιφερειακή Σύμβουλος Πελοποννήσου

 

gargalianoionline.gr