Η δέσμη μέτρων - η οποία καθυστέρησε κατά ένα μήνα - περιλαμβάνει προτάσεις για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων στο πλαίσιο της αναθεώρησης της οδηγίας-πλαισίου για τα απόβλητα της ΕΕ που ισχύει από το 2008.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε νομικά δεσμευτικούς στόχους για τη μείωση των απορριμμάτων τροφίμων έως το 2030, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης κατά 30% για τα νοικοκυριά, τα εστιατόρια και το λιανικό εμπόριο. Ωστόσο οργανώσεις και νομοθέτες προειδοποιούν ότι δεν ανταποκρίνεται στα διεθνή φιλόδοξα πρότυπα για μείωση της σπατάλης τροφίμων στο μισό.
Την Τετάρτη (5 Ιουλίου), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μία από τις πιο αναμενόμενες δέσμες μέτρων για τους ενδιαφερόμενους φορείς του αγροδιατροφικού τομέα, σχετικά με τη «βιώσιμη χρήση βασικών φυσικών πόρων», όπως το έδαφος και το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό.
Η εν λόγω πρόταση -η οποία καθυστέρησε κατά ένα μήνα- περιλαμβάνει μέτρα για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων στο πλαίσιο της αναθεώρησης της οδηγίας-πλαισίου για τα απόβλητα της ΕΕ που ισχύει από το 2008.
Σύμφωνα με το προτεινόμενο σύστημα, τα κράτη μέλη θα είναι νομικά υποχρεωμένα να μειώσουν τα συνολικά απορρίμματα τροφίμων σε καταστήματα, εστιατόρια και νοικοκυριά κατά 30% κατά κεφαλήν έως το τέλος του 2030, με βάση τα στοιχεία του 2020.
Επιπλέον, θα τεθεί ένας δεσμευτικός στόχος μείωσης κατά 10% για τη διαχείριση των αποβλήτων τροφίμων κατά την επεξεργασία και την παρασκευή τροφίμων.
Τα κράτη μέλη θα μπορούν να επιλέξουν τα «καταλληλότερα μέτρα» για την επίτευξη αυτών των στόχων, εξήγησε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Frans Timmermans κατά την παρουσίαση της πρότασης.
«Πιέζουμε πολύ τη γη, χρησιμοποιώντας φυτοφάρμακα, νερό και λιπάσματα για να παράγουμε αυτά τα τρόφιμα», δήλωσε ο Timmermans, προσθέτοντας ότι «αν τα απόβλητα τροφίμων ήταν κράτος μέλος, θα ήταν ο πέμπτος μεγαλύτερος παράγοντας εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής, 59 εκατομμύρια τόνοι τροφίμων πετιούνται στην ΕΕ κάθε χρόνο – που αντιπροσωπεύουν εκτιμώμενη απώλεια 132 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Το μεγαλύτερο μερίδιο των απορριμμάτων τροφίμων παράγεται στα νοικοκυριά, ενώ οι τομείς της μεταποίησης και της μεταποίησης – δραστηριότητες μεταξύ της συγκομιδής και της τελικής πώλησης – καταλαμβάνουν τη δεύτερη θέση.
«Η σπατάλη τροφίμων σε αυτή την κλίμακα, ενώ περισσότεροι από 30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να έχουν ένα κανονικό γεύμα κάθε δεύτερη μέρα, και ενώ η πείνα αυξάνεται και πάλι σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι απλώς απαράδεκτο», πρόσθεσε.
Πεινασμένοι για περισσότερα
Παρά το γεγονός ότι η πρόταση αυτή είναι η πρώτη του είδους της, οι ενδιαφερόμενοι εξακολουθούν να ανησυχούν ότι οι στόχοι που τίθενται σε αυτή την αναθεώρηση δεν θα είναι αρκετοί για να επιτευχθούν βιώσιμα επίπεδα σπατάλης τροφίμων.
Ο στόχος 12.3 των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη – τον οποίο η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει – προβλέπει ότι «έως το 2030 θα μειωθούν στο μισό τα κατά κεφαλήν παγκόσμια απόβλητα τροφίμων σε επίπεδο λιανικής πώλησης και καταναλωτών και θα μειωθούν οι απώλειες τροφίμων κατά μήκος της παραγωγής και της αλυσίδας εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων των απωλειών μετά τη συγκομιδή»
Ωστόσο, η πρόταση της Επιτροπής θέτει τον πήχη πιο χαμηλά – από το μισό στο ένα τρίτο.
«Πιστεύουμε ότι πρέπει να θέσουμε έναν στόχο που είναι πραγματικά εφικτός για τα περισσότερα κράτη μέλη», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ.
Ο Επίτροπος πρόσθεσε ότι «θα υπάρξει επανεξέταση το 2027 και ελπίζουμε ότι μέχρι τότε θα είμαστε σε θέση να αναβαθμίσουμε περαιτέρω τους στόχους ώστε να επιτευχθεί το 50% έως το 2030».
Όμως, σύμφωνα με την ομάδα εκστρατείας του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος (EΓΠ), η πρόταση «στερείται πολιτικής βούλησης για την αποτελεσματική περικοπή της υπερπαραγωγής και των αποβλήτων» στον τομέα των τροφίμων.
Επιπλέον, αρκετές οργανώσεις ζητούν να τεθεί ο στόχος του 50% «Από το αγρόκτημα στο Πιάτο», πράγμα που σημαίνει ότι επιθυμούν δεσμευτικούς στόχους και σε επίπεδο αγροκτήματος.
Η Orla Butler, υπεύθυνη εκστρατείας του EΓΠ, δήλωσε ότι «η ΕΕ πρέπει να θεσπίσει και να επιτύχει ολοκληρωμένους στόχους μείωσης των αποβλήτων τροφίμων κατά 50% σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, από το αγρόκτημα μέχρι το πιάτο».
«Οτιδήποτε λιγότερο από αυτό θέτει την ΕΕ σε κίνδυνο να μην εκπληρώσει τους κλιματικούς της στόχους, τις διεθνείς δεσμεύσεις της και τις απαιτήσεις των πολιτών», πρόσθεσε η ίδια.
Ομοίως, η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Sarah Wiener σημείωσε ότι «πρέπει να αντιμετωπιστούν τα επιμέρους στάδια καταστροφής των τροφίμων: στην πρωτογενή παραγωγή, τη μεταφορά, τη συσκευασία, την αποθήκευση, τη λιανική πώληση και στο ψυγείο του ίδιου του καταναλωτή».
Τόνισε επίσης την ανάγκη αντιμετώπισης της επισήμανσης και της έλλειψης ενημέρωσης των καταναλωτών.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι εξακολουθούν να μην γνωρίζουν ότι όταν ένα προοϊόν φτάνει στην ημερομηνία λήξης του δεν σημαίνει ότι είναι πλέον βλαβερό», είπε.
Από την άλλη πλευρά, ο γενικός διευθυντής του ομίλου της βιομηχανίας τροφίμων FoodDrinkEurope, Dirk Jacobs, δήλωσε ότι «παραμένει σημαντικό να μην υπονομευθούν οι προσπάθειες των κρατών μελών και των φορέων κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των τροφίμων που έχουν ήδη λάβει μέτρα για τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων χρησιμοποιώντας ένα βασικό επίπεδο του 2015».
Επιπλέον, ο Jacobs ζήτησε από την Επιτροπή «να συλλέξει ισχυρά και αξιόπιστα δεδομένα για τα απόβλητα τροφίμων από τα κράτη μέλη, τα οποία να είναι αντιπροσωπευτικά και συγκρίσιμα».
.jpg)
